Памер шрыфту
A- A+
Iнтэрвал памiж лiтарамі
Каляровая схема
A A A A
Дадаткова

Раздзелы сайта

Галоўная

Культура харчавання

Вядома, што самыя трывалыя звычкі (карысныя і шкодныя) фармуюцца ў дзяцінстве. Дзіця лёгка ўспрымае пэўную паслядоўнасць дзеянняў, але вельмі цяжка асвойвае змены ў ёй. Менавіта таму выхавацелямі дашкольнай адукацыі асаблівая ўвага надаецца фарміраванню культуры харчавання выхаванцаў. Дадзеная праца ажыццяўляецца з улікам узроставых асаблівасцяў дзяцей. Пры гэтым актыўна выкарыстоўваюцца гульнявыя метады і прыёмы (дзеці атрымліваюць новыя ўяўленні ў гульні, прайграюць пэўныя сітуацыі, навучаюць цацкі, герояў гульні правілах паводзін за сталом і інш.), а таксама мастацкае слова (вершы, пацешкі, загадкі, прыказкі і прымаўкі аб прадуктах харчавання, іх карысці, правілах паводзін за сталом). У выхаванні навыкаў апора ідзе і на добры прыклад саміх дзяцей (правільнае карыстанне сталовымі прыборамі, сурвэткай, пасадка (захаванне правільнай паставы) за сталом). Вялікае значэнне мае напамін, паказ і паўтарэнне пэўных дзеянняў.

У вучэбнай праграме дашкольнай адукацыі пазначаны асноўныя напрамкі работы з выхаванцамі па фарміраванні культуры харчавання ў кожнай узроставай групе (з паступовым ускладненнем).

Выхаванцы першай малодшай групы (ад 2 да 3 гадоў) прывучаюцца да здаровага харчавання, у іх фармуюцца наступныя навыкі: не спяшаючыся перажоўваць ежу, глынаць, трымаць кубак і піць з яе; правільна і самастойна карыстацца сталовымі прыборамі (сталовай і чайнай лыжкамі, відэльцам, сурвэткай); выконваць элементарныя даручэнні (пасля ежы адносіць сталовыя прыборы, хлебніцы, салфетницы на раздатачны стол).
У выхаванцаў другой малодшай групы (ад 3 да 4 гадоў) фармуюцца першасныя ўяўленні аб карыснасці ежы і пэўныя ўменні: спакойна садзіцца за стол і выходзіць з-за яго; ёсць акуратна; не размаўляць, не пражаваўшы і не праглынуўшы ежу; карыстацца сурвэткай, дзякаваць пасля ежы. Ўдасканальваюцца навыкі правільнага карыстання сталовай і чайнай лыжкай, відэльцам.
Выхаванцы сярэдняй групы (ад 4 да 5 гадоў) атрымліваюць першасныя ўяўленні аб прафілактыцы захворванняў страўнікава-кішачнага гасцінца,карыснасці прадуктаў харчавання, сервіроўцы стала, прыняцці ежы толькі ва ўстаноўленых месцах (пра тое, што нельга есці ў транспарце, падчас прагулкі на вуліцы).
Выхаванцы старэйшай групы (ад 5 да 7 гадоў) знаёмяцца са значэннем рацыянальнага харчавання для здароўя чалавека. У іх фармуюцца новыя і замацоўваюцца атрыманыя раней ўяўленні аб правілах сервіроўкі стала, карыстання сталовымі прыборамі; паводзін за сталом (не крычаць, не гаварыць з набітым ротам, не класці локці на стол, захоўваць правільную выправу). Навучаюцца паважліваму стаўленню да працы кухары, мамы і іншых дарослых па падрыхтоўцы ежы, да хлеба як аснове рацыёну чалавека і прадукту цяжкай працы многіх людзей. Замацоўваюцца навыкі дзякаваць дарослых за прыгатаваныя стравы, а таксама ўменні: карыстацца сталовымі прыборамі; сумесна з дарослым выбіраць карысныя для здароўя прадукты, дапамагаць рыхтаваць стравы з іх.
Асаблівая ўвага надаецца культуры харчавання, звязанай непасрэдна з прыёмам ежы: не спяшацца, не хапаць гарачую ежу, браць ежу маленькімі кавалачкамі, старанна перажоўваць, не адцягвацца падчас прыёму ежы, не нахіляць талерку з першай стравай, садавіна з кампоту есці дэсертнай лыжкай, костачкі сплевывать акуратна ў лыжку, хлеб адломліваць маленькімі кавалачкамі, але не крышыць.

Усе выхаванцы вучацца садзіцца за стол ахайнымі, прычасанымі і з вымытымі рукамі. Выхавацелямі дашкольнай адукацыі сістэматычна звяртаецца ўвага на захаванне правільнай паставы дзяцей падчас прыёму ежы, правільнае выкарыстанне сталовых прыбораў, уменне дзякаваць дарослых пасля ежы.

Засваенне вышэйпералічаных навыкаў звязана з этычным развіццём выхаванцаў.